Tiền lương luôn là mối quan tâm hàng đầu của người lao động bởi ai cũng mong muốn hiểu rõ giá trị của công việc mình thực hiện. Trong số các khái niệm liên quan đến lương, lương cơ bản là gì chính là thuật ngữ không phải ai cũng nắm rõ được khi mới bắt đầu đi làm. Trong bài viết này, AloJobs sẽ giải thích rõ ràng về lương cơ bản cũng như cách tính sao cho chính xác nhé.
Lương cơ bản là gì?
Khi mới bắt đầu đi làm, người lao động có thể sẽ thắc mắc về mức lương cơ bản là gì. Theo đó, lương cơ bản được quy định là mức lương được doanh nghiệp và người lao động thống nhất trong hợp đồng lao động, xác định dựa trên tính chất cũng như yêu cầu của từng công việc cụ thể.
Lương cơ bản là cơ sở để tính toán lương thực nhận và tiền công của người lao động tại doanh nghiệp đó. Ngoài ra, lương cơ bản sẽ không bao gồm các khoản như tiền thưởng, phúc lợi, phụ cấp. Vậy nên, có thể hiểu rằng lương cơ bản không phải là số tiền thực nhận của người lao động.
Cách tính lương cơ bản theo từng đối tượng
Sau khi tìm hiểu lương cơ bản là gì, hẳn nhiều bạn cũng muốn biết thêm về cách tính lương cơ bản. Theo đó, việc xác định mức lương cơ bản sẽ dựa trên nhiều tiêu chí khác nhau và có thể thay đổi tùy thuộc vào vùng miền, đối tượng. Nhìn chung, mức lương cơ bản hàng năm thường được điều chỉnh để đáp ứng chi phí sinh hoạt của nhân viên.
Theo mức lương tối thiểu vùng
Nếu hiểu rõ lương cơ bản là gì, hầu hết người lao động sẽ đều biết qua khái niệm mức lương tối thiểu của vùng miền. Cụ thể, cách tính lương cơ bản theo vùng cũng được quy định rõ ràng. Theo đó, mức lương tối thiểu vùng được xác định là mức thấp nhất dùng làm căn cứ để các bên thỏa thuận và trả lương. Mức lương này áp dụng cho người lao động làm việc trong điều kiện bình thường, làm đủ số giờ trong tháng và hoàn thành các công việc đã thỏa thuận.
Đối với người lao động đã qua đào tạo nghề, lương cơ bản phải cao hơn ít nhất 7% so với mức lương tối thiểu vùng. Hơn nữa, mức lương tối thiểu vùng áp dụng sẽ phụ thuộc vào địa bàn nơi doanh nghiệp hoạt động.
Ngoài ra, doanh nghiệp không được phép giảm hoặc loại bỏ các chế độ tiền lương đối với người lao động làm thêm giờ, lao động trong điều kiện môi trường vất vả, độc hại, làm việc vào ban đêm cũng như các chế độ khác theo quy định của luật lao động.
Tính theo hệ số lương
Hệ số lương là chỉ số được dùng để phản ánh sự khác biệt trong mức lương dựa trên ngạch, bậc lương cơ bản và mức lương tối thiểu theo vùng. Cụ thể, bạn có thể làm theo cách tính mức lương cơ bản theo hệ số lương sau:
- Mức lương bậc 1 là mức lương thấp nhất, tương đương với mức lương tối thiểu theo vùng.
- Đối với những người lao động chưa qua đào tạo nghề, mức lương cơ bản hàng tháng là 3.530.000 đồng và thuộc vùng II.
- Đối với những người lao động đã qua đào tạo nghề, lương cơ bản được tính như sau: 3.530.000 + (3.530.000 x 7%).
Theo ngày công thực tế
Dựa theo ngày công thực tế, công thức tính lương cơ bản là gì? Theo quy định của luật lao động, cách tính lương dựa trên số ngày công thực tế có thể được chia thành các trường hợp như sau:
- Nếu công ty không quy định số ngày công chuẩn, thì khi nhân viên làm việc đầy đủ trong tháng (ví dụ 27 ngày đối với tháng 31 ngày và 24 ngày đối với tháng 28 ngày), họ sẽ được trả lương đầy đủ theo mức đã thỏa thuận trong hợp đồng lao động.
- Đối với các công ty áp dụng số ngày công chuẩn là 26 ngày mỗi tháng, hợp đồng lao động cần chỉ rõ rằng số ngày làm việc trong tháng là 26 ngày, với thời gian làm việc là 8 giờ mỗi ngày.
- Ngoài ra, trong trường hợp ngày công chuẩn là 26 ngày, mức lương hàng tháng có thể thay đổi tùy theo số ngày làm việc thực tế trong từng tháng. Cụ thể, trong các tháng có số ngày công là 27, 28, hoặc 24 ngày, lương thực nhận có thể thấp hơn so với mức thỏa thuận nếu chỉ tính theo chuẩn 26 ngày công.
Phân biệt lương cơ bản, lương cơ sở và lương tối thiểu vùng
Để giúp bạn có thể hiểu rõ hơn khái niệm lương cơ bản là gì, hãy cùng so sánh thuật ngữ này với lương cơ sở và lương tối thiểu vùng. Nhiều người thường nhầm lẫn giữa lương cơ bản và lương cơ sở nhưng thực tế thì hai khái niệm này có sự khác biệt rõ rệt. Lương cơ sở là mức lương áp dụng cho các cán bộ, viên chức, công chức, cũng như người lao động thuộc các tổ chức của Đảng, Nhà nước…
Trong khi đó, lương cơ bản là mức lương do người lao động và người sử dụng lao động thỏa thuận và ghi rõ trong hợp đồng lao động. Đây là khoản tiền lương dùng để tính toán tiền công hàng tháng mà người lao động nhận được từ công ty.
Về lương tối thiểu vùng, đây là mức lương tối thiểu mà người sử dụng lao động và người lao động phải tuân thủ khi thỏa thuận và trả lương. Lương cơ bản lại là khoản lương không được quy định trong các văn bản pháp lý mà là một thuật ngữ thường được sử dụng trong thực tiễn.
Tóm lại, việc hiểu rõ khái niệm lương cơ bản là gì và cách tính toán lương sao cho chính xác là rất quan trọng đối với mọi người lao động, đặc biệt là những người mới bắt đầu đi làm. Đồng thời, việc nắm vững thông tin này không chỉ giúp bạn quản lý tài chính cá nhân tốt hơn mà còn đảm bảo bạn nhận được mức lương xứng đáng với công sức mình bỏ ra.